علائم یائسگی در زنان معمولا در سنین بین ۴۵ تا ۵۵ سال شروع میشود. بینظمی و توقف سیکل پریودی از اولین و مهمترین نشانههای آن بهشمار میروند. اگر در طی یکسال (۱۲ ماه متوالی) خونریزی ماهانه نداشته باشید، وارد دوران یائسگی شدهاید. مطالعه این مقاله شما را با رایجترین نشانههای یائسگی زنان آشنا میکند.
اولین علامت یائسگی چیست؟
اولین نشانه یائسگی در زنان به سیکل قاعدگی نامنظم مربوط میشود. در این زمان هورمونهای جنسی زنانه مانند استروژن (estrogen) و پروژسترون (progesterone) به تدریج با تغییرات اساسی و پیچیده مواجه خواهند شد. این نوسانات معمولاً در مرحله قبل از یائسگی رخ میدهند؛ پزشکان به آن اصطلاحا دوره انتقالی (perimenopause phase) میگویند که در نهایت به یائسگی منتهی میشود.
سطح استروژن ممکن است در مراحل اولیه قبل از یائسگی افزایش یابد. به همین دلیل برخی زنان علائمی مانند حساسیت سینهها و پریودهای سنگین را تجربه میکنند. با پیشرفت دوران پیش از یائسگی، تولید استروژن توسط تخمدانها روند کاهشی دارد.
سطح پروژسترون نیز در دوران پیش از یائسگی کم میشود، اما این کاهش اغلب در مقایسه با استروژن آهستهتر و کمتر است. از آنجایی که استروژن سریعتر از پروژسترون کاهش مییابد، ممکن است در دوران پیش از یائسگی بین این ۲ هورمون عدم تعادل ایجاد شود. این عدم تعادل هورمونی منجر به تغییراتی در چرخه قاعدگی، مانند خونریزی شدید یا بیمنظم در آن خواهد شد.
این نوسانات هورمونی در همه زنان به یک شکل اتفاق نمیافتد. به همین دلیل شدت و نوع علائم یائسگی در زنان با یکدیگر فرق دارد.
بینظمی یا فقدان قاعدگی در سنین یائسگی طبیعی است، با این حال اگر با مشکلات زیر مواجه هستید لازم است با متخصص زنان تهران مشورت کنید:
- سیکلهای پریودی شما خیلی نزدیک به هم اتفاق میافتد.
- خونریزی شدید یا لکهبینی دارید.
- مدت زمان عادت ماهانه بیش از یک هفته طول میکشد.
- پس از یکسال یائسگی، دوباره با خونریزی مواجه شدهاید.
مهمترین علائم یائسگی چه چیزهایی هستند؟
از شایعترین نشانههای یائسگی در زنان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گُرگرفتگی (Hot flashes)
منظور از گُرگرفتگی احساس ناگهانی و شدید گرما است که اغلب همراه آن تعریق و قرمزی پوست را نیز تجربه خواهید کرد. این عارضه میتواند از نظر شدت و مدت زمان در زنان متفاوت باشد؛ با این حال دارای ویژگیهای مشترک زیر است:
- شروع ناگهانی: گرگرفتگی معمولاً به طور ناگهانی رخ میدهد و میتواند در هر زمانی، روز یا شب اتفاق بیافتد. ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه با آن درگیر باشید. همچنین شاید آن را چندین بار در یک ساعت، چند بار در روز یا فقط یک یا ۲ بار در هفته تجربه کنید.
احساس گرمای شدید: ببیشتر زنان این حس را به صورت موجی از گرما توصیف میکنند که در سراسر بدن پخش میشود. گرما در قسمت بالای سینه، گردن و صورت بیشتر حس میشود. - تعریق: در طول گرگرفتگی عرق میکنید که شدت آن میتواند خفیف یا شدید باشد. این تعریق تلاش بدن برای خنک شدن و تنظیم دمای بدن است.
- لرز : پس از کاهش گرگرفتگی، احتمال دارد احساس لرز داشته باشند، زیرا بدن تلاش میکند به دمای طبیعی خود بازگردد.
- ضربان قلب سریع: افزایش ضربان قلب در یائسگی معمولاً به مجموعهای از عوامل هورمونی و روانی مربوط میشود.
گرگرفتگی میتواند در شب اتفاق بیفتند، به همین دلیل ممکن است با اختلالات خواب نیز مواجه شوید.
خشکی واژن (Vaginal dryness)
کاهش قابل توجه سطح استروژن منجر به بروز این عارضه میشود. این هورمون به تولید مخاط شفاف و لغزنده در دهانه رحم و دیوارههای واژن کمک میکند. این ماده نیز بافتهای واژن را مرطوب و الاستیک نگه میدارند. با کاهش سطح استروژن در یائسگی، تولید این روانکنندهها کاهش مییابد و منجر به خشکی واژن میشود.
یائسگی و درد مفاصل
پزشکان درد مفاصل مربوط به یائسگی را «درد مفاصل یائسگی» یا «آرتریت یائسگی، menopausal arthritis» مینامند. ارتباط بین یائسگی و درد مفاصل را میتوان به عوامل زیر نسبت داد:
- تغییرات هورمونی: یائسگی با کاهش قابل توجه هورمون استروژن همراه است. استروژن در حفظ سلامت و یکپارچگی مفاصل و بافتهای همبند نقش دارد. کاهش سطح آن منجر به تغییراتی در بافتهای مفصلی میشود که به طور بالقوه به درد مفاصل کمک میکند.
- التهاب: نوسانات هورمونی در دوران یائسگی باعث التهاب در بدن میشوند. التهاب مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهد و باعث درد و ناراحتی خواهد شد.
- افزایش وزن: ممکن است در دوران یائسگی افزایش وزن داشته باشید. این امر فشار بیشتری روی مفصلها، به ویژه زانوها و باسن، وارد میکند.
برای مدیریت درد مفاصل در یائسگی راهحلهای مختلفی وجود دارد. برای این منظور بهتر است با فوق تخصص روماتولوژی مشورت کنید.
تغییرات خلقی (Mood changes)
اولین علامت یائسگی میتواند به تغییر خلق و خو مربوط باشد. این تغییرات از فردی به فرد دیگر از نظر شدت و مدت متفاوت هستند، اما به طور کلی شامل طیف وسیعی از علائم عاطفی و روانی است. برخی از احساسات و تجربیات رایج مرتبط با تغییرات خلقی در دوران یائسگی عبارتاند:
- تغییرات خلقی سریع و غیرقابل پیشبینی دارید. مثلا ممکن است در یک لحظه احساس شادی و رضایتبخشی شدیدی داشته باشید و پس از آن احساس اضطراب و ناراحتی به شما دست دهد.
- تحریکپذیری شما بیشتر میشود. در این شرایط ممکن است به مشکل و موضوعات بیاهمیت، واکنشهای شدید نشان دهید؛ یعنی بین اتفاق و میزان واکنش شما تعادل منطقی وجود ندارد.
- مضطرب هستید و دلیلی برای آن پیدا نمیکنید. ممکن است اضطراب شدیدی را تجربه کنید که به صورت نگرانی بیش از حد، بیقراری یا احساس ناراحتی آن را نشان دهید.
- ممکن است با ورود به سن یائسگی دچار افسردگی شوید. این عارضه میتواند با علائمی مانند بدخلقیهای مداوم، از دست دادن علاقه برای شرکت در فعالیتهای مختلف و تغییر اشتها همراه باشد.
از کجا بفهمیم یائسه شدهایم یا بارداریم؟
اگر در دوران انتقالی و پیشیائسگی قرار دارید، تاخیر در سیکل پریود را تجربه میکنید. با این حال اگر به بارداری خود مشکوک هستید، بهترین و مطمئنترین راه برای تشخیص آن آزمایش خون بارداری است. در کنار توقف سیکل پریودی، بارداری میتواند با نشانههایی مانند اختلالات گوارشی، افزایش حجم سینه و تغییر ترشحات واژن همراه باشد. اگر در این زمینه به راهنمایی و کمک نیاز دارید، میتوانید از طریق خدمات آنلاین سلامت، مشاوره پزشکی آنلاین داشته باشید یا از پزشک متخصص نوبت ویزیت آنلاین دریافت کنید.
